راوى مى‏‌گويد رفتم يك سرى به اويس قرنى بزنم. بعد از نماز صبح رفتم ديدم مشغول تعقيبات است؛ همان نزديكى‌‏ها زير نظرش داشتم. ديدم مشغول نماز و تعقيبات بود تا ظهر. بعد نافله ظهرش را مشغول شد و بعد هم نماز ظهر و گفتم حالا ديگر بعد از نماز ظهر دست از عبادت بر می دارد. ديدم نه، دوباره مشغول سجده طولانى و نماز و عبادت شد تا مغرب. دوباره نماز مغرب را که خواند؛ گفتم بعد از نماز مغرب دست از عبادت خدا می کشد. ديدم نه هنوز مشغول است تا نماز عشا و بعد از نماز عشا. گفتم حالا يك مدتی بگذرد شاید تمام کند. هر چه گذشت ديدم يا به سجده است يا قيام يا قعود، تا وقت نافله شب. نافله شبش را دوباره خواند و تا نزديك صبح مشغول بود. بعد نماز صبح را خواند و بعد از آن تعقيبات نماز صبح را خواند.
🔸آمدم نزديك كه ببينم آخر اين طورى كه نمى‌‏شود! ديدم گويا چشم هايش را خواب گرفته و مثل اینکه سوزش پيدا كرده است. ديدم چشم هايش را يك کم مالش داد و گفت:
«اللهم انى اعوذ بك من عين نوّامه»
یعنی خدایا از چشم پر خواب به تو پناه مى ‏برم.
(جامع ‏السعادات ج۳ ص۱۰۴)
🔹آنها اين جورى عبادت می کرده اند. حالا خيلى‏ از ماها مى ‏گويیم: اگر كسى بخواهد اين جورى عبادت بكند به هيچ كارى نمى ‏رسد؟
بله كسى نه مى‏ تواند و نه كسى مى‏ تواند بگويد كه اين جورى بايد عبادت كرد. این نوع حالات، خودش يك توفيقى مى‏ خواهد و مربوط به اولياء است.
🔸منتهى معمولا كسى هم كه با این نوع عبادت کردن مخالفت مى ‏كند، مي‌خواهد همان يك ساعت تعقيبات را بزند. آن هشت ساعت و ده ساعت عبادت کردن را رد مى‏‌كند كه نيم ساعت ننشيند يا نبيند كه كسى نشسته، يك ساعت به تعقيبات و به عبادت خدا مشغول است.
🔹حالا آن‌طور كه ما نمى ‏توانيم عبادت کنیم. این عبادت کردن‌ها كار اويس قرنى و كار حواريين اهل بيت عليهم ‏السلام است که یک شب می فرمودند:
«هذه ليلية الركوع»
یعنی امشب شب رکوع است
یا می گفتند:
«هذه ليلة السجود »
یعنی امشب شب سجده است
و يك شب تا صبح به رکوع یا سجده مشغول بودند.
🔸اينها گفتنش آسان است ولى تا كسى حظّ و لذت ذكر ركوع را نبرد، تا كسى در هر يك سبحان اللّه‏ كه مى‏ گويد عشق نكند و با خداى متعال انس نگيرد، نمى ‏تواند.
🔹هفتاد دفعه گفتن سبحان الله سخت است چه برسد به اينكه كسى بخواهد يك شب تا صبح بگوید.