حضرت آيت الله حاج شيخ محمّد ناصري دولت آبادي، به سال هزار و سيصد و نُه ‏هجري شمسي، در شهر دولت‏آباد برخوار واقع در ده كيلومتري شهر اصفهان، در خانواده‏اي كه سهمي بسزا از زهد و تقوا و دانش ديني تحصيل كرده بود؛ به دنياآمد. پدر ايشان، زاهد متّقي حجّةالإسلام و المسلمين حاج شيخ محمّد باقر ناصري‏ نام داشت، كه خود در شمار عالمان فرهيخته آن دوران بود؛ و محضر دانشيان‏ گرانسنگي همچون علامه آخوند كاشي و نيز جهانگيرخان قشقائي را به خوبي‏ دريافته بود، و در شمار ياران و تلاميذ مورد عنايت خاصّ علامه مرحوم حاج آقارحيم ارباب نيز قرار داشت.
ايشان به هنگام بدنيا آمدن اين فرزند، او را «محمّد¬علي» خواند، و او بعدها به نام «محمّد» شهره شد. محمّد هنوز در دوران خردي به سر مي‏برد، كه پدر به اشاره مرحوم علامه ارباب ‏راهي نجف اشرف شد؛ تا خدمت فقيهان و عارفان بزرگ آن ديار همچون آيت‏الله حاج سيد عبدالهادي شيرازي و آيت‏الله سيد محمود شاهرودي و آية الله آقا سيّد جمال‏الدين گلپايگاني را دريابد.

بالندگي

بعد از مهاجرت پدر به نجف اشرف، حضرت آية الله ناصري تحصيل را در همان ‏دوران خردي آغاز كرد. اين دوران با حضور در مكتب خانه‏اي در دولت آباد آغاز، و بعد از مدتي با ورود به حوزه علميّه اصفهان و تحصيل علوم ادبي رائج در آن‏ حوزه، ادامه يافت.

باريابي به محضر امير عليه السلام

در اين دوران كه ايشان هنوز در دوران نوجواني به سرمي‏بردند، لطف اميرمؤمنان شامل حالشان مي‏شود، و استاد به همراه پدر و خانواده ‏به نجف‏اشرف كوچ مي‏كند. ايشان در اين زمان چهارده سال بيشتر نداشته‏اند. اگر چه در نجف اشرف مشكلات و فقر و كمبود امكانات اوّليه اين خانواده پنج نفره را در سختي بسيار قرار مي‏دهد، امّا خاطرات شيرين استاد از آن دوران، نشان دهنده روحيّه ‏علم و معرفت جوي ايشان در همان آغازين دوران ورود ايشان به نجف اشرف مي‏باشد.
اين دوران دوسالي بيشتر به طول نمي‏انجامد؛ چه در اين هنگام مادر رخت از اين ‏دنياي گذران بر مي‏كشد؛ چه نيك فرجام بود آن بانو كه علي رغم غربت، در قبري در صحن مطهّر علوي كه فاصله چنداني تا روضه منوّره‏ نداشت، براي هميشه آرام مي‏گيرد.

تنهايي سازنده

يك سالي پس از آن، خانواده پدر به ايران باز مي‏گردد، و ايشان را در سن هفده ‏سالگي براي ادامه تحصيل در نجف‏اشرف تنها مي‏گذارد. اين دوران، با رخت كشيدن‏ايشان به مدرسه صدر نجف آغاز شده؛ و فصلي جديد در زندگي ايشان آغاز مي‌گردد. پدر پيش از جدائي از فرزند، او را نخست به اميرمؤمنان و زان پس به مرحوم آيت‏الله شيخ‏ محمّد حسين دهاقاني كه در شمار اعلام و اوتاد آن شهر مقدّس بود، مي سپارد؛ والحق كه آن فقيه عارف فرزانه نيز در تربيت اين جوان از هيچ دقيقه‏اي فروگذار نمي‏كند.
در اين دوران، ايشان گذشته از شركت در دروس علمي نجف اشرف، با شماري ازاهل معاني اين شهر مقدّس همچون مرحوم حاج شيخ محمّد كوفي نيزآشنا، و در طريق معرفت ائمّه هدي دست به دامن آنان مي‏زند. ايشان در اين دوران، بخشي از علوم ادبي، حاشيه ملاعبدالله، معالم‏الأصول و قسمتي از شرح لمعه را، نزد مرحوم علامه ‏آيت‏الله مدرس افغاني فرا مي‏گيرد. ادامه شرح لمعه را از محضر آيت‏الله شيخ مجتبي ‏لنكراني، مكاسب را از محضر آيت‏الله حاج سيّد عبدالأعلي سبزواري، رسائل را ازمحضر مرحوم آيت‏الله حاج شيخ عبدالكريم كروني اصفهاني كه بعدها به دامادي ‏ايشان نيز سرافراز مي‏شود، كفايه را از محضر آيت‏الله حاج شيخ محمّد حسين ‏دهاقاني، و براي دوّمين مرتبه باز در محضر آيت‏الله شيخ صدرا بادكوبه‏اي، خارج‏ مكاسب محرّمه را از محضر آيت‏الله ميرزا هاشم آملي، بحث خارج صلاة آيات را از محضر آيت‏الله سيّد عبدالهادي شيرازي، و خارج بيع و خيارات را از محضر مرحوم ‏آيت‏الله العظمي امام خميني استفاده مي‏كند. گذشته از اين، در شماري ديگر از دروس همچون بحث خارج كتاب الحج آيت‏الله حاج سيّد محمود شاهرودي نيز شركت، و يك ‏دوره كامل اصول‏ فقه را ازمحضر آيت‏الله العظمي حاج سيّد ابوالقاسم خوئي فرا مي‏گيرد.
در اين دوران، با مرحوم آيت‏الله حاج سيّد جواد آل‏علي كه در شمار علماي ‏كشور كويت قرار داشتند، مجالس علمي مرتبي برقرار مي‏نمودند، و بخش عمده‏ اين دروس را با هم مباحثه مي‏كردند.

در محضر عارفان

ايشان در اين دوران، محضر اخلاقي – عرفاني زاهد و عارف نامدار مرحوم‏ آيت‏الله آقا سيّد محمّد كشميري فرزند عارف بزرگ آيت‏الله سيّد مرتضي كشميري را سخت غنيمت شمردند، و بسيار از محضر او آموختند و به عمل درآوردند. گذشته از ايشان، با بزرگان ديگري همچون مرحوم آيت‏الله حاج شيخ عبّاس ‏قوچاني وصي مرحوم علامه قاضي نيز آشنا و به درك محضر آنان مي‌پرداختند. همچنين در سنين جواني و در اواخر عمر شريف عالم عارف، حضرت آيت الله العظمي سيد جمال الدين گلپايگاني به محضر آن بزرگوار شرفياب مي‌شدند و ملبّس شدن آيت الله ناصري به لباس شريف روحانيّت نيز توسط اين عالم كم‌نظير انجام شد.
مرحوم حضرت آقا سيّد هاشم حدّاد، كه حضرت آيت‏الله ناصري ‏گذشته از استفاده از تعاليم ايشان، با شماري از ياران ايشان همچون مرحوم علامه ‏طباطبائي و حاج عبدالزهراء گرعاوي (كه بهره‌هاي بسيار از ايشان برده‌اند) نيز بواسطه همين مجالس آشنا مي شوند.
در همين دوران با مرحوم سالك بصير جناب حاج آقا اسماعيل دولابي نيز آشنا مي‏شوند، و اين آشنائي تا پايان عمر آن فقيد سعيد ادامه داشت. ايشان، هر از چندي كه‏ به اصفهان مي‏آمدند به ديدار اين دوست قديمي نيز مي‏شتافتند و در منزل از ايشان ‏ديدار مي‏كردند.

برادري الهي

عارف گمنام مولوي قندهاري كه الحق سراسر عمر را به توجّه و مراقبه گذرانيد نيز در شمار ياران ايشان قرار داشت. ميان اين دو بزرگمرد، عقد اخوّتي بسته شده بود، و از همين رو تا پايان عمر جناب مولوي، اين دو هرگز يكديگر را فراموش نكردند. حضرت آيت ‏الله حاج شيخ حسن صافي اصفهاني نيز در همين ‏شمار قرار داشت، كه دوستي ديريني ميان اين دو٬ از دوران اقامت در نجف اشرف ‏برقرار بود.

بازگشت

حضرت آيت‏ الله ناصري پس از آنكه به امر استادشان مرحوم آيت ‏الله كشميري به ‏اصفهان بازگشت، گذشته از مجالس تدريس فقه و اصول و تفسيري كه سالياني دراز در حوزه علميّه اين شهر اقامه نمود و تا كنون نيز ادامه دارد ، به تربيت نفوس ‏مستعدّ و طالب معارف الهي نيز همّت گماشت. گذشته از جلسات درس اخلاق ايشان كه در شماري از مدارس علميّه اين شهر برگزار مي‏شود، نماز جماعت و مجالس ‏وعظ و سخنراني ايشان كه در مسجد كمرزرّين اصفهان برپاست، ميان عاشقان ‏اهل‏بيت عليهم السلام و طالبان معرفت الله از شهرتي بسزا برخوردار است.
در ۲۵ بهمن ۱۳۹۰ شان علی استون بازیگر و فیلمساز آمریکایی که به ایران سفر کرده بود در دفتر وی اسلام آورد. اسلام آوردن او بازتاب فراوانی در رسانه‌های بین المللی داشت.

درگذشت
سر انجام عمر پر برکت حضرت آیت الله ناصری بعد از عمری خدمت به مردم و تبلیغ دین و عبادت و بندگی خدا در تاریخ  ۱۴۰۱/۶/۴  به پایان رسید و روح ملکوتی ایشان به جوار رحمت الهی پرواز نمود و پیکر مطهر ایشان با حضور صدها هزار نفری مردم شریف اصفهان و دیگر شهرها تشییع شد و در گلستان شهدای اصفهان در جوار پیکر مطهر شهدای عزیز آرمید. روح این عالم ربانی شاد و یادش گرامی باد.
برای اطلاع از اتفاقات و اخبار مربوط به ارتحال ایشان به اینجا مراجعه نمایید.