کلام راهبر

اردوگاه دنیا

مقام معظم رهبری مدظله العالی

برادران و خواهران عزیز! به این مطلب اجمالاً اشاره کنم که در این نشئه هستی در عالم دنیا، افراد بشر مثل کسانی هستند که برای گذراندن دوره‌ای، به اردوگاهی برده می‌شوند. یک جمع دانش‌آموز یا نظامی یا اداری را در نظر بگیرید که برای آنکه دوره‌ای را بگذرانند و خود را به یک سطح عالی، ترقّی دهند و چیزهایی فرا گیرند، آن‌ها را به اردوگاهی می‌برند و برایشان برنامه‌هایی می‌گذارند و وسیله زندگی در اردوگاه را فراهم می‌کنند. بعد از آنکه این دوره را گذراندند و آنچه را که باید بفهمند، فهمیدند و آنچه را که باید به دست بیاورند، به دست آوردند، آن‌ها را از اردوگاه بیرون می‌برند، تا در سطح بالاتری مشغول ادامه کار و زندگی شوند.

اینجا، همان اردوگاه بزرگ است. هر روزی، هزارها هزار انسان، وارد این اردوگاه می‌شوند و هزارها هزار انسان، از این اردوگاه بیرون می‌روند، تا خود را به مسیر هدف اصلی خلقت و سرمنزل واقعی، نزدیک‌تر کنند.

برای ما در این اردوگاه، برنامه‌هایی قرار داده شده است که با آن می‌توانیم خود را بالاتر ببریم و بسازیم و آماده ورود به سرمنزل نهایی و حقیقی آفرینشِ انسان کنیم که همان لقاءالله است. ادیان، این برنامه‌ها را در طول زندگی، برای مردم معیّن کرده‌اند که چند گونه هم می‌باشد:

بعضی از این برنامه‌ها، از لحاظ معنوی و روحی و قلبی، رابطه انسان با خدای متعال را برقرار می‌دارد؛ مثل نماز و ذکر و توجّه و تضرّع و توسّل به پروردگار و مثل بسیاری از عبادات دیگر.

بعضی از برنامه‌ها، اخلاقیّات و ملکات انسان را تصحیح و عیوب را از روح انسان بر طرف می‌کند؛ مثل دستورهای اخلاقی که کبر و حسد و دنائت و لئامت و پستی و دروغ‌گویی و خیانت را از ما دور می‌کند و انسان را کریم و بامعرفت و باسماحت و بامحبّت و آمیخته به خصال عالی انسانی می‌سازد.

بعضی از برنامه‌ها، روابط فردی و اجتماعی ما را با انسان‌هایی که در این جهان و اردوگاهِ بزرگ هستند، تنظیم می‌کند. حتّی رابطه ما با اشیا و حیوانات را هم تعلیم داده‌اند و بعضی از تعالیم و برنامه‌ها، این رابطه را برای ما تنظیم می‌کند.

بعضی از این برنامه‌ها، فضای زندگی را قابل زیست می‌سازد؛ مثل برنامه حکومت، تشکیل دولت، امر به معروف و نهی از منکر، دشمنی با ستم‌گران، خوبی و نیکی با مردمان صالح و مؤمن، کمک به اصلاح امور عمومی جهان و جامعه، کمک به از بین بردن فقر و دیگر برنامه‌هایی که مربوط به سطح جهان و محیط زندگی و جوامع است. مجموع این برنامه‌ها، در این اردوگاه بزرگ و در این دوران زندگی، برای من و شما گذاشته شده است.

علاوه بر این‌ها، در این محیطِ اردوگاهِ آموزشىِ تربیتىِ عظیمی که اسمش دنیاست، وسایل راحتی بشر هم گذاشته شده و به لذّات جسمانی و جنسی او نیز توجّه شده است؛ لذّاتی که چشم و گوش و شامّه و روح و عقل او را نوازش می‌دهد و او را خشنود می‌کند. اگر از این لذّات، به شکل درستی استفاده شود، زندگی در این اردوگاه، شیرین هم می‌شود؛ یعنی هم رشد و ترقّی می‌کنیم و هم خود را به کمال نزدیک می‌سازیم و هم آمادۀ ورود به سر منزل نهایی آفرینش می‌شویم و هم در این دنیا از لذایذ مباحِ خدا دادۀ زندگی، استفاده می‌کنیم که فرمود:

قُلْ‏ مَنْ‏ حَرَّمَ‏ زينَةَ اللهِ الَّتی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْق‏؛۱

[بگو: چه كسى زينت‌هاى الهى را كه براى بندگان خود آفريده و روزی‌هاى پاكيزه را حرام كرده است؟]

شما … در فرصت‌های بزرگ عبادتی، در واقع برای آنکه این مجموعه برنامه‌ها را درست انجام دهید، خود را آماده می‌کنید. کسی که این برنامه‌ها را درست انجام دهد و آنچه را بر او لازم است، به جا آورَد و زندگی و رفتار خود را تصحیح کند، از هنگام بیرون رفتن از اردوگاه هم نمی‌ترسد؛ چون دست او پُر است.

…اساس برنامه تربیتی و همه برنامه‌های زندگی در اسلام، همین موارد است. هر کس باید واعظ خود باشد، خود را مراقبت کند، از تخطّی خود مانع شود، امر به معروف و نهی از منکر هم بکند که آن امرِ خود به معروف و نهىِ خود از منکر و موعظه کردنِ خود، بر امر و نهی و موعظۀ دیگران مقدّم است.

این، همان تقوای الهی است که از ما خواسته‌اند. تقوا را مراقبت کنیم و به یکدیگر توصیه نماییم. من هم به شما برادران و خواهران توصیه می‌کنم که تقوای الهی را فراموش نکنید. …آنچه را به دست آورده‌اید، حفظ کنید و برای سال‌های آینده و ان‌شاءالله تا آخر عمر، افزایش دهید.۲

1. سوره اعراف: ۳۲٫
2. بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در خطبه‌های عید فطر، ۱/۱۲/۱۳۷۴٫