بسمه تعالی

کد مطلب: ۹۶/۸۶/۱۷۲

كيفيت تركيب روح با جسم در انسان به گونه‌ای است كه نمى ‏تواند ماوراء آنچه كه الآن براى اوست، چيزى ببيند؛ از زندگى، به غیر از لذت مادی چیزی حس نمى ‏كند. اگر به من بگويند بايد بميرى، برداشت اوليه ‏ام اين است كه نابود مى ‏شوم؛ در حالى كه اين‌طور نيست، «أنا» از بين نمى‏ رود. امروز انسان به حسب اين عالم، اين قالب ثقيل را مى‏ خواهد، فردا به حسب عالم ديگر، قالب ديگرى اقتضا دارد. در تمام اين عوالم، شكل و شمایل انسان محفوظ است. روح بدون قالب ممكن نيست. چهره اموات در برزخ، شبيه‏ همان ايامى است كه در حيات دنيا بوده ‏اند. اموات الآن آن طرف زندگى‏ مى ‏كنند.

عالم «أنا»، عالم بسيار وسيعى است. قرآن کریم به صورت هنرمندانه «أنا»ى فرعونى را تا «أنا»ى رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله معنا كرده است.

يك «أنا»ى باطل در انسان هست که مى‏ خواهد خودش را به جاي خدا قرار دهد:

فَقالَ أَنَا رَبُّكُمُ‏ الْأَعْلى؛‏[۱]

[فرعون] گفت: من پروردگار برتر شما هستم‏.

اما انيّت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله غير از خدا هيچ چيز دیگری نيست:

وَ ما رَمَيْتَ‏ إِذْ رَمَيْتَ وَ لكِنَّ اللَّهَ رَمى؛[۲]

و آن گاه كه تير مى‏انداختى، تو تير نمى‏انداختى؛ بلکه خدا بود كه تير مى‏انداخت‏.

«پرتاب تیر» را به رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نسبت مى‏ دهد؛ ولی همزمان آن را به خداوند نیز نسبت می‌دهد. خداوند از يك طرف «پرتاب تیر» را اثبات مى‏ كند و از يك طرف آن را نفی  مى‏ كند. اين هم يك «أنا» است؛ ولى از نوعی است كه طيّب و طاهر است و غير از خدا هيچ ندارد. در بين این دو نوع هم انواع بسیاری از «أنا» هست. حضرت ابراهيم علیه‌السلام مى‏ گويد:

إِنِّي‏ ذاهِبٌ‏ إِلى‏ رَبِّي سَيَهْدين؛‏[۳]

من به سوى پروردگارم مى‏روم؛ او مرا هدایت خواهد كرد.

اين «أنا»ى حركتى است. «أنا» هست؛ ولى در مسير الهى حركت مى‏ كند. «إِنِّي‏ ذاهِبٌ‏ إِلى‏ رَبِّي»؛ يعنى اگر مى‏ خواهى «أنا» اصلاح شود، در مسير ربّ اصلاح مى ‏شود. بايد در راه خدا رفت.

خداوند آنچنان هنرمندانه دنيا را با آخرت و عالم غیب، گره زده است که انسانی که عبادت مى‏ كند یا قرآن مى‏ خواند مثل ستاره براى عالم غيب و ملکوت مى‏ درخشد. به خواننده قرآن از سماوات نگاه مى‏ كنند و مى‏ بينند از خانه‌اش نور به سمت بالا مى ‏آيد.[۴]

اينجا خودت را مكتوم نگه مى‏ دارى؛ آنجا مشهور مى‏ شوى. حب شهرت در دنیا نمى‏ گذارد آرام بگيرى؛ [و در نتیجه،] در آن طرف، اسمت از اذهان ملائكه محو مى‏ شود.

————————————————————————————

[۱]. سوره نازعات، آیه ۲۴٫

[۲]. سوره انفال، آیه ۱۷٫

[۳]. سوره صافات، آیه ۹۹٫

[۴]. اصول الکافی، ج‏۲، ص۴۹۸٫