بسمه تعالی

کد مطلب: ۲۳۲/ ۸۶/ ۹۶

خداوند متعال درباره حضرت ابراهيم عليه‏السلام می‌فرماید:

وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ إِبْراهيم؛‏[۱]

خبر ابراهيم را براى آنان بخوان‏.

در آیات بعدی از قول حضرت ابراهیم علیه‌السلام می‌فرماید:

الَّذي‏ خَلَقَني‏ فَهُوَ يَهْدين‏ وَ الَّذي هُوَ يُطْعِمُني‏ وَ يَسْقين؛‏^[۲]

همان پروردگارى كه مرا آفريده و هدايت مى‏ كند و هنگامى كه بيمار مى‏ شوم مرا شفا مى ‏دهد.

در این آیه، مرتبه توحيدي عالی‌ را براي حضرت ابراهيم علیه‌السلام بيان مي‏ كند. رزق دست خداست، همه هم این حرف را مي‏ زنند؛ اما اين چينش عبارات كه آن حضرت، هم اطعام و هم سقايت را به طور مستقيم، مستند به حق‌تعالي کرده است، فراتر از آن چیزی است که مردم با زبان مي ‏گويند.

حضرت ابراهیم علیه‌السلام این جملات را که فرموده است، اینطور نبوده که توجّهي به اسباب و ادوات نداشته يا بدون اسباب، به دستش مي‏ رسيده است؛ منتهي آن حضرت، ظهور و تجلّي حق را آن قدر به رأي‌العين مي ‏ديده كه سببيّت اسباب ظاهري را ضعيف مي ‏بيند.

آن حضرت حتي خنده و گریه را به خداوند متعال استناد می‌دهد.[۳] اگر کسی موحد نباشد، نمی‌تواند استناد این‌ها را مستقيم به حق‌تعالي ببيند؛ يعني اين‌گونه نيست كه حضرت ابراهيم علیه‌السلام بدون سبب بخندد يا بدون سبب گريه كند؛ بلکه توجّهي به سبب ندارد و آن‌ها را از حق‌تعالي مي‏‌ بيند.

اگر کسی در مجلسي وارد شد و مثلاً براي روضه حضرت سيدالشهداء علیه‌السلام گريه مفصّلي كرد، ممکن است فقط روضه‌خوان را ببيند، گر چه آن نيّت ‏ها هم در ذهنش متمركز باشد؛ امّا ممکن هم هست که توجّه توحيدي‏ اش آن‌قدر بالا باشد كه تأثير سبب اصلي [خدا] را از اسباب دیگر، قوی‌تر ببيند.

اين است نهايت توجّه توحيدي كه همه امور را حتي خنده و گریه را، قبل از استناد به اسباب ظاهري خودش، به حق‌تعالي مستند مي‏ كند.

——————————————————————————————————————-

[۱]. سوره شعراء، آیه ۶۹٫

[۲]. سوره شعراء، آیه ۷۸ و ۷۹٫

[۳]. وَ أَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ‏ وَ أَبْكى (سوره نجم، آیه ۴۳)‏