بسم الله الرحمن الرحیم

کد مطلب:۹۶/۸۶/۱۴۲

در روايتی نقل شده است جناب كميل رضوان‌الله‌تعالي‌عليه از اميرالمؤمنين عليه‌السلام پرسید: حقیقت چیست؟ حضرت فرمودند: تو چه کار به حقیقت داری؟ کمیل عرض كرد: مگر من کسی نیستم که اسرار خود را برای او نقل می‌کردید؟ حضرت فرمودند: بله؛ اما مقدار بسیار کمی. گویی حضرت می‌خواستند به کمیل بفرمایند: اسرار، مانند آب درون کوزه است که کمیل از نَم این کوزه بهره برده است. زمانی که کمیل دید به جواب سؤالش نرسيد، از باب دیگری وارد شد و به آن حضرت عرضه داشت: آیا کسی مانند شما، سائل را ناامید می‌کند. حضرت جواب سؤال کمیل را در یک جمله کوتاه فرمودند. کمیل گفت: بیشتر توضیح بدهید. حضرت فرمودند: الحقيقة محو الموهوم مع صحو المعلوم.[۱]

 در توضیح این عبارت باید گفت: بشر يك پرده ضخيمي بين خود و خداوند دارد كه اگر آن پرده را كنار نزند، هم در این دنیا و هم در آخرت دچار مشکلات می‌شود. آن پرده ضخیم، اسارت قواي وهمي است؛ مثلا انسان باید بداند چه مقداری از تسلّط قوای شهوی بر او، وهم است و چه مقداری از آن حقیقی است و باید ادامه پیدا کند. ما چه نوع اسارت‌هايي در شبانه‌روز با اين قوه و قواي ديگر داريم كه نمي‏توانيم حركتي منظّم به سوي خداي متعال داشته باشيم. خشم نابهنگام، برتري‌جويي بي‌حساب، خودباوري كاذب و غیره، هر کدام ممکن است در انسان وجود داشته باشد.

کلید حلّ این‌گونه گرفتاری‌ها به دست بهترین اساتیدی است که در حوزه‌های علمیه یافت می‌شدند، که هم برای بخش علمی و هم برای بخش عملی این سفر، برنامه داشته‌اند. ما بايد به اين باور برسیم كه بهترين نيروهاي اخلاق عملي فقط در حوزه‏ های علمیه بوده‌اند؛ کسانی که بسیار با نجابت زندگي مي‏كردند.

مرحوم آیت الله بهجت قدس‌سره نقل می‌کردند: «مرحوم آیت الله قاضی قدس‌سره گاهی از بنده پول، قرض می‌گرفتند تا امورات زندگی را بگذرانند». آیت الله قاضی با این‌که درس بسیاری از بزرگان شهر نجف را درک کرده بودند، ولی به ایشان اتهاماتی زدند تا بزرگان را در مقابل ایشان قرار دهند؛ در حالی که آن اتهامات اصلا به ایشان وارد نبوده است. این بخش [سبک علمی و عملی بزرگان] باید احیا شود؛ زیرا بسیار مورد نیاز است و بدون این بخش، حوزه‌های علمیه پوچ خواهد بود.

خداي متعال خيلي بر سر ما منّت گذاشته كه ما را راه داده است؛ اما به شرطي كه اين راه را برويم و به طهارت، تقوا و معنويتي برسيم كه حضرات معصومین علیهم‌السلام را شهود كنيم. اين‌ها مراتبي است كه در كتب نوشته نشده است؛ بلکه فقط حاصل طيّ طريق معنوی است. برای این‌که انسان مورد عنایت قرار گیرد، باید مانند بزرگان، اهل بيداري سحر، اهل قرآن و اهل توسل به اهل بيت عليهم‌السلام شود.

—————————————————————————–

[۱]. روضة المتقين، ج‏۲، ص۸۱٫