بسمه تعالی

کد مطلب:۲۱۷/ ۸۷/ ۹۶

كسي كه ذکر یونسیه [لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ‏ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِين][۱] را مي‌گويد، بايد در محضر باشد. این ذکر با ذکر «لا اله الا الله» یا «لا اله الا هو» فرق مي‌کند. این ذکر، حضور مي‌خواهد. اگر کسي این ذکر را شروع کند و در محضر نباشد و اين خطاب «أنت» و حضورش را نتواند در نفس خود جا بياندازد، باید این ذکر را زیاد بگويد.

يک وقت مي‌بيني ذکر قبلي يک نفر مدتی بايد «لا اله الا الله» باشد، بعد ذکر يونسيه را شروع کند. ذکر يونسيه فقط تخليه مي‌کند، تقويت آن بايد به صورت ديگري شود. من ديدم افرادي را که مدت‌هاي طولاني ذکر يونسيه مي‌گفتند؛ ولي همين‌گونه مانده‌اند. اگر کسی به جاي «لا اله الا الله» هم ذکر یونسیه را مي‌گويد، زمان مي‌برد، تا در جايگاه این ذکر بيايد. در اين جايگاه يک مدتي تغييراتي حاصل مي‌شود؛ ولي اين نيمي از کار است، نيم ديگر آن باقی مانده است. و اين برگشت مي‌کند به شناخت جريان حضرت يونس عليه‌السلام.

آیت الله کشميري رحمةالله‌علیه اوايل که از عراق آمده بودند، مطرح می‌کردند که ذکر يونسيه چقدر بايد گفته شود‌، کجاي آن ذکر بايد گفته شود، چه زماني بايد گفته شود، قبل از آن بايد چه چیزی گفته شود و بعد از آن، چه گفته شود؟ ایشان يک دريا مطلب در اين زمينه داشت.

ذکر يونسيه، شرایط بسیاری دارد که اگر کسي آن شرايط را متوجه شود و آن ذکر را درست بگويد، به چند روز نمي‌انجامد که درها باز مي‌شود. روايت دارد که حضرت يونس بعد از چند روز نجات یافت:[۲]

فَلَوْ لا أَنَّهُ كانَ مِنَ الْمُسَبِّحينَ‏ لَلَبِثَ‏ في‏ بَطْنِهِ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُون؛‏[۳]

و اگر او از تسبيح‏ گويان نمى ‏بود، حتما در شكم ماهى تا روزى كه خلق مبعوث شوند باقى مى‏ ماند.

ذکر یونسیه چند قسمت دارد: تهليل «لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ»، تسبيح «سُبْحانَكَ» و استغفار «إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ».  خداي متعال به آن دو جهت [تهلیل و استغفار] خيلي كار ندارد. تسبیح [سُبْحانَكَ] است که زمان نجات را برای حضرت یونس کوتاه کرد. جمله «فَلَوْلَا أَنَّهُ كَانَ مِنْ الْمُسَبِّحِينَ» به حسب کلمه «سُبْحانَكَ» است. گر چه به يک اعتبار هر سه مورد، تسبيح و يک نوع تقديس است؛ یعنی ولو این‌که ايشان خودش را از ظالمين ارائه مي‌کند، يک نوع عذرخواهي است؛ ولی تقديس و تسبيح هم هست.

«وَ نَادَى‏ فِي الظُّلُماتِ»، در خود اين تعبير هم عنايت بوده که ظلمات آورده شده است؛ لذا يکي از صحنه‌هاي ظلمت ظاهری که براي این ذکر مناسب است، همان انتخاب شب است. امکان ندارد کسي اين ذکر را بگويد و با برزخ عالم در ارتباط نشود؛ منتهی برزخ عالم چند زاويه دارد که يکي از آن زوایا برزخ اموات، عالم غيب و معنا است. اگر کسی نتیجه نگرفت، بايد شرايط را اصلاح کند.

————————————————————————————

[۱]. سوره انبیاء، آیه ۸۷٫

[۲]. ر. ک: تفسير القمي، ج‏۱، ص۳۱۹٫

[۳]. سوره صافات، آیه ۱۴۳ و ۱۴۴٫