بسمه تعالی

کد مطلب:۹۶/۸۶/۱۴۹

مرحوم ملاحسين‌قلي همداني قدس‌سره در یکي از نامه‌هایشان،[۱] انسان گرفتار معصیت را به انسان مسموم، تشبيه مي‏ كنند. تشبيهات آن بزرگوار در نامه هايشان حكايت از اين مي‏ كند كه ايشان چقدر حكيم بوده و حالات خوب و بد آدمی را خوب درك كرده است. ایشان بسیار مقيد به سبك و سيره اهل بيت عليهم‌السلام بود.

در يكي از نامه ‏هايشان نقل می‌کنند اگر كسي واقعاً دلش پاك شده باشد و ارتباط پيدا كرده باشد، مي ‏بيند كه وقتي شارب را بلند مي‏ گذارد، بر دلش تاريكي مي‏ آورد.[۲] علاوه بر اینکه در روایات نیز مذمّت شده است.[۳]

آنچه از طرف شرع مقدس نهي شده – چه انسان بداند چه نداند – قواعدي است كه در ملكوت عالم، آثارش محفوظ است. اهل بيت عليهم‌السلام براي اينكه ما به دام شیطان مبتلا نشويم و در ظلمات نرويم، تمام مسائل را براي ما تبيين كرده‏ اند؛ ولي بخشي از آن مسائل به گوش ما نرسيده است. اگر كسي دلش صاف و زلال شد، اين حقايق را در راه خود و در ارتباط بين خود و خداوند متعال مي‏ بيند. مي ‏بيند كه مثلا انسان وقتي شارب را بلند مي ‏گذارد تاريكي مي ‏آورد. مرحوم ملاحسین‌قلی همدانی قدس‌سره شارب را برای مثال ذکر کرده است. اموری که در شریعت مقدسه نهی شده است – چه حرام و چه مکروه – همین‌طور است.

اینکه مرحوم ملاحسین‌قلی همدانی قدس‌سره انسان گناه‌کار را تشبیه به مسموم می‌کنند، این مسموميت، مراتب دارد. طبيعی است كه هر مسموميتي كشنده نيست. در معاصي نیز همين‌گونه است. معاصی مراتب دارد؛ مكروهات به یک نحو است و محرمات به نحوی دیگر؛ ولي بالأخره همان‌طوری که باید اين بدن را از مسموميت ظاهري پاك كرد، روح را نیز باید از مسموميت باطني پاک کرد. همان‌طوری كه بعضی از اجسام در مقابل سمّ، خيلي زود از پا درمی‌آيند و بعضي از اجسام مدت زمانی می‌گذرد تا از پا درآیند، ارواح نیز همین‌طور است؛ البته بستگي به نوع سمّ هم دارد.

ملکوت و صورت برزخی اعمال

 خداوند متعال در قرآن کریم همه مسائل را تبيين كرده است؛ حتي ملكوت و صورت برزخي بعضی از اعمال را نیز ذکر کرده است؛ مثلا کسی که مال ‌يتيم می‌خورد، در دل او آتش است.[۴] کسانی که چشمشان باز مي ‏شود، مي‏ توانند اين آتش را در دل آن شخص ببينند. در دهان غيبت‌کننده، گوشت آن شخصی است که غیبتش را کرده است.[۵] همچنین هر گناهی که انسان انجام دهد، ملکوت آن مشخص است.

به هر حال معاصی يك مسموميتي به انسان مي‏ دهد که بايد چاره‏ اي براي آن مسمومیت كرد. اين قضيه خيلي جاي تأمّل دارد.

گاهي اوقات هم، فضا در عالم باطن مسموم مي ‏شود. اينكه اهل بيت عليهم‌السلام پرهيز مي ‏دادند از اينكه يك تارك نماز در خانه باشد و این‌قدر تارک‌الصلاة را مذمت می‌کردند به اين دلیل است که فضا را مسموم مي‏ كند و توفيقات را از بین مي ‏برد.[۶]

ای کاش می‌دانستیم چقدر ضرر می‌کنیم؛ زیرا روايات اهل بيت عليهم‌السلام را رعایت نمی‌کنیم و حواسمان نيست. به يك زندگي مادي صِرف، عادت کرده‌ایم. توجّهات و توسّلات ما كافي نيست و از فضاهاي مسموم خیلی لطمه مي‏ خوريم.

———————————————————————————————-

[۱]. تذکرة المتقین، ص ۲۱۴٫

[۲]. همان، ص۱۹۰٫

[۳]. وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ‏ لَا يُطَوِّلَنَّ أَحَدُكُمْ شَارِبَهُ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ يَتَّخِذُهُ مِجَنّاً يَسْتَتِرُ بِه.‏ (من لا يحضره الفقيه، ج‏۱، ص۱۲۷)

[۴]. سوره نساء، آیه ۱۰٫

[۵]. سوره حجرات، آیه ۱۲٫

[۶]. رک: میزان الحکمة، باب الصلاة، عنوان تارک الصلاة.